Van fulltime naar parttime: voor en nadelen
Parttime, ook wel deeltijd werken, is een populair alternatief voor fulltime werken. Steeds meer mensen kiezen voor een baan met minder uren, zodat ze hun tijd kunnen verdelen tussen werk, persoonlijke verplichtingen en vrije tijd. Het CBS vermeldde dat maar liefst 47% van de Nederlandse beroepsbevolking in het eerste kwartaal van 2023 minder dan 35 uur per week werkte en dus een deeltijdwerker genoemd mag worden. Dat zijn 4,7 miljoen Nederlanders! In deze blogpost zullen we verschillende aspecten van deeltijd werken bespreken, van wat het precies inhoudt tot de voordelen en nadelen die ermee gepaard gaan.
Wat is parttime werken?
Parttime werkers werken dus minder dan 35 uur per week. Je werkt met deeltijd werken dus een beperkt aantal uren per week. Het precieze aantal uur ligt aan de afspraken die gemaakt worden met de werkgever. Het kan 34 uur zijn maar ook 20 uur. Parttime werken kan in verschillende vormen voorkomen, zoals werken op specifieke dagen van de week, het beperken van het aantal werkuren per dag, of het werken gedurende een bepaald aantal dagen per week. Het salaris en de arbeidsrechten worden vaak op basis van gewerkte uren naar verhouding berekend ten opzichte van een fulltime werknemer.
Waarom parttime?
Er zijn verschillende redenen waarom werknemers kiezen voor parttime werken. Zo kan het zijn dat iemand de zorg heeft voor kinderen of andere familieleden en daarom niet fulltime kan werken. Ook kan het zijn dat iemand graag meer tijd wil besteden aan hobby's of andere activiteiten buiten het werk. Door deeltijd te werken is het voor veel Nederlanders mogelijk om een goede balans tussen werk en privéleven te hebben terwijl ze toch voldoende verdienen om hun kosten te kunnen dekken.
Daarnaast kan deeltijdwerken ook voordelen hebben voor werkgevers. Zo kan het bijvoorbeeld kostenbesparend zijn omdat er minder salaris betaald hoeft te worden. Ook kan het zorgen voor meer flexibiliteit binnen het bedrijf, omdat er meer werknemers beschikbaar zijn op verschillende dagen en tijden.
Parttime werken in Nederland
In Nederland is deeltijdwerken erg populair. Het Centraal Bureau voor de Statistiek rapporteerde dat in 2021 70% van de Nederlandse vrouwen in deeltijd werkte. Bij mannen ligt dit percentage lager, namelijk 28%, maar ook hier is deeltijdwerken in opkomst.
De reden voor deze populariteit ligt onder andere in de Nederlandse cultuur, waarbij een goede balans tussen werk en privé belangrijk wordt gevonden. Ook zijn er in Nederland veel regelingen en wetten die deeltijdwerken mogelijk maken, zoals ouderschapsverlof en de Wet flexibel werken. Het is daarmee wettelijk geregeld dat je een baan deeltijd mag uitvoeren, als werkgever kun je dus geen volledige werkweek eisen van je medewerker.
Parttime werken en carrière
Risico op beperkte carrièremogelijkheden
Een veelgehoorde kritiek op deeltijdwerken is dat het moeilijker zou zijn om carrière te maken. Werknemers zouden minder snel promotie maken en minder kansen krijgen om zich te ontwikkelen binnen het bedrijf.
Het kan lastiger zijn om te groeien in een carrière als parttime werknemer. Fulltime werknemers krijgen vaak sneller promotiekansen en meer training en opleidingsmogelijkheden omdat ze meer uren maken. Ze hebben daardoor meer kans om door te groeien in hun functie. Je kunt bijvoorbeeld minder snel in aanmerking komen voor leidinggevende functies. Werkgevers kunnen bijvoorbeeld de voorkeur hebben voor fulltimers voor leidinggevende functies omdat zij meer beschikbaar zijn en daardoor meer continuïteit kunnen bieden.
Mogelijkheid om meerdere banen of interesses te combineren
Deeltijdwerken biedt echter de flexibiliteit om meerdere banen of interesses te combineren, zoals vrijwilligerswerk of een eigen bedrijf. Zo kunnen werknemers hun inkomen aanvullen en hun vaardigheden verbeteren zonder fulltime te werken.
Bovendien kan deeltijdwerken bijdragen aan de persoonlijke ontwikkeling van werknemers. Door het combineren van verschillende banen of interesses kunnen werknemers nieuwe vaardigheden leren en hun kennis verbreden. Softskills zijn bijvoorbeeld vaak ook in een heel ander beroep te leren. Het kan dus voorkomen dat een werknemer nog steeds net zo hard groeit als een fulltime werknemer.
Hierdoor hoeft deeltijdwerken ook geen belemmering te zijn voor een succesvolle carrière. Het is belangrijk om goede afspraken te maken met de werkgever en te laten zien dat je gemotiveerd en ambitieus bent, ook al werk je minder uren. Daarnaast zijn er steeds meer bedrijven die flexibel omgaan met deeltijdwerken en ook parttime werknemers de kans geven om door te groeien.
Voordelen van parttime werken
Flexibiliteit en balans tussen werk en privé
Een groot voordeel van deeltijdwerken is de flexibiliteit die het biedt. Werknemers kunnen hun werkdagen en -uren afstemmen op hun persoonlijke situatie. Hierdoor ontstaat er een betere balans tussen werk en privé, waardoor werknemers meer tijd hebben voor hun familie, vrienden en andere hobby's.
Minder stress en een betere gezondheid
De mogelijkheid om de werktijden aan te passen aan de persoonlijke situatie kan ook bijdragen aan een betere gezondheid van werknemers. Zo kunnen ze bijvoorbeeld 's ochtends sporten voordat ze naar het werk gaan, of 's middags een yoga-les volgen om te ontspannen na het werk. Hierdoor ervaren zij minder stress en hebben ze minder risico op een burnout.
Werknemers hebben ook meer tijd om zich te concentreren op hun persoonlijke interesses en hobby's, waardoor ze zich gelukkiger en meer voldaan voelen. Dit heeft een positief effect op de fysieke en mentale gezondheid van de werknemer. In een grootschalig onderzoek van de University of Cambridge bij een werkweek van 32 uur werden er al 70% minder burn-outklachten gerapporteerd door werknemers. Bijna 40% zei minder gestrest te zijn dan voor het onderzoek begon. Ook daalde het ziekteverzuim met 65%. 1 dag minder werken in de week kan dus al grote positieve gevolgen hebben voor de gezondheid.
Nadelen van parttime
Minder inkomen en financiële zekerheid
Door het mindere aantal werkuren verdienen parttime werknemers natuurlijk ook minder dan fulltimers. Hierdoor is het ook lastiger om financiële zekerheid op te bouwen. Je houdt uiteindelijk toch minder inkomen over dan wanneer je meer zou werken. Als je een hypotheek wilt aanvragen, kan het ook problematisch zijn als je minder uren werkt en daardoor een lager jaarinkomen hebt. Banken willen immers graag zien dat je een stabiel inkomen hebt en de maandlasten kunt (blijven) dragen. Dit kan dus problemen opleveren als je parttime werkt en minder verdient dan een fulltime collega.
Daarnaast bouw je pensioen alleen maar op over de uren die je werkt. Op de lange termijn zal je pensioen dus ook achterblijven ten opzichte van mensen die meer uren werken.
Minder sociale interactie en integratie op de werkvloer
Ten slotte kan deeltijdwerken ook leiden tot minder sociale interactie met collega's en minder integratie op de werkvloer. Door minder dagen aanwezig te zijn, kan het lastiger zijn om banden op te bouwen en op de hoogte te blijven van alles wat er op het werk speelt.
Een ander nadeel van minder sociale interactie op de werkvloer is dat je minder snel op de hoogte bent van ontwikkelingen binnen het bedrijf. Dit kan nadelig zijn als je bijvoorbeeld op zoek bent naar nieuwe uitdagingen binnen het bedrijf.
Daarnaast kan deeltijdwerken ook leiden tot een gevoel van isolatie. Als je minder aanwezig bent op de werkvloer, kan het lastiger zijn om je betrokken te voelen bij het bedrijf en je collega's.
Conclusie
Een parttime werker, werkt 35 uur of minder per week. Het kan dus gaan om 20 uur werken per week met een paar dagen extra vrij of om 35 uur met alleen een middag extra vrij. Deeltijd werken is een manier om meer flexibiliteit in te richten in je leven en kan voordelig zijn voor zowel werknemers als werkgevers. Het geeft je de mogelijkheid tot het beter inrichten van je werk-privébalans en kan hierdoor de mentale en fysieke gezondheid van de werknemer verbeteren. Het hoeft geen belemmering te zijn voor een succesvolle carrière, mits er goede afspraken worden gemaakt en je gemotiveerd blijft. Het is goed om je bewust te zijn van de verschillende voordelen en nadelen zodat je de juiste balans voor jouw situatie kan vinden. Veel van de nadelen kunnen verholpen worden door een deel van de uren die je vrijmaakt met deeltijdwerken te gebruiken voor andere productieve activiteiten zoals freelance werk of een eigen bedrijf. Terwijl de overgebleven uren kunnen gebruikt worden voor privézaken en ontspanning.